ADALETİN BU MU DÜNYA ?



Bazı insanın bünyesine eklenmemiş adalet duygusu sanki. Keşke herkese eşit dağıtabilsek bazı duyguları, biraz adalet, biraz sabır, biraz karakter…

Ne kadar önemlidir adil olmak,  olabilmek.

ADALET; Bencillikten arınmış, duygusal olgunluğa erişmek ile mümkündür. Düşüncelerinde insana insan gibi bakmak demektir. Zengin , fakir gibi SIFATSAL SIĞ ayırımlara girmeden.

ADALET Karşındakini kendi yerine koyabilmektir. Empati kurabilmektir.  Ve adalet bence empati ile ikiz kardeş gibidir. Empati kuramayanlar adaletli de olamazlar. Kendini dünyanın merkezine koyan insanlar bu duyguyu bilmiyorlar ne yazık ki.

Kendi başlarına geldiği  zaman anlarlar mı ? Bilinmez. 

Baksanıza şempanzelerde bile varmış bu duygu.

Darısı olmayanların başına

Sevgiyle…



ŞEMPANZELERDE ADALET DUYUGU
Bir varmış, bir yokmuş. İşte şempanzelerdeki adalet duygusunun akıbeti de böyle. Bir araştırmacı var diyor, diğeri yok. Bu hafta National Geographic’te çıkan habere göre en son yapılan araştırma var olduğunu söylüyor. Peki bunu nasıl anlıyorlar?
İnsanlardaki adalet duygusunun köklerini anlamak amacıyla ya çocuklar ya da maymunlarda yapılan bu testler hep aynı mantıkla çalışır aslen.
Ültimatom Oyunu denen bir psikolojik oyun oynanır denekle. Kısaca şöyle anlatayım: biri gelir pek lezzetli kokan kekinin bir kısmını size teklif eder. Eğer adalet duygusu yoksa oldukça küçük bir parça teklif edecektir. Sizin de adalet duygunuz yoksa ne kabul edilse alırsınız, görgüymüş, nezaketmiş pek takılmazsınız. Öte yandan iki tarafın da adalet duygusu gelişkinse bir taraf kekinin yarısına yakınını teklif edecek öbür taraf da daha az bir teklifi kabalık olarak niteleyecektir. İnsanlar genelde yüzde 20’den az teklif edildiğinde almıyorlarmış. Amerika’nın Georgia State Üniversitesi’nden Darby Proctor’un yaptığı araştırmaya göre şempanzeler de bu konuda bizden farklı değilmiş.
Bu ve bunun gibi sonuçlar bizlere adalet duygusunun insandan önce de var olduğunu gösterir. Ancak sorun şu ki bu konuda araştırmacılar arasında büyük fikir ayrılıkları var. Bir kısım, şempanzelerin önlerine ne konulursa aldığını ileri sürüyor. Öte yandan ünlü biyolog Franz de Waal’e göre şempanzelerin kardeş ırkı bonoboların adalet duygusu öylesine gelişmiş ki sırf kendilerine az pay verildiğinde değil başka bonoboların hakkı yendiğinde de bunu protesto ediyorlar. 

 Kaynak: http://phenomena.nationalgeographic.com/

Yorumlar

Popüler Yayınlar